Firma Hillebrands (blauwververij)

Uit Historie Nietap-Terheijl

Op 8 april 1797 trouwden in de kerk van Roden Jan Hillebrands uit Leek en Geeske Lucas Tiddens uit Nietap. Hij was een zoon van Jans Hillebrands en Gebke Jans; zij een dochter van bakker Lucas Tiddens, die in 1811 de naam Sissing aannam. Vast staat dat Jan Hillebrands al in 1804 in het huidige perceel woonde. Aangenomen mag worden dat het jonge paar daar in 1797 de zaak is begonnen. Veruit de oudste in Nietap.

Jan Hillebrands, geboren 19 januari 1763, staat in 1804 vermeld als koopman en komt in het Burgerlijke Register der Commune van Roden, anno 1811, voor als tapper. Volgens zijn overlijdensacte (hij overleed 30 augustus 1814) was hij bakker en koopman. Zijn zoon Lucas Tiddens Hillebrands schreef in 1825 de bakkers- en blauwverversrecepten op.

In 1832 was het huis eigendom van de Erven Jan Hillebrands. De blauwververij werd er toen al enkele jaren in bedreven. Dit moet het hoofdberoep zijn geweest van Lucas Tiddens Hillebrands die op 24 januari 1861 op 63-jarige leeftijd is overleden. Hij was getrouwd met Jantje Coenraads Postema, dochter van Coenraad Coenraads Postema en Auktje Tennis Raven. In 1870 woonde Jan Lucas Hillebrands als blauwverver in de zaak. Zijn broer Coenraad woonde later in 'Het Hooge Huys', de herberg met de karn- en mosterdmolen.

Op briefpapier uit 1888 staat: "Stoomkunstververij en Chemische Wasinrichting van J.L.Hillebrands". Zijn opvolger was zoon Jan Hillebrands, de vierde generatie in de zaak . Hij maakte in 1888 een reis naar Duitsland om nieuwe technieken te bestuderen. Hij kende ook de kunst van het reclamemaken. Een foto met zijn kinderen op een warenhandkar en de slagzin: "Wij dragen allemaal Hillebrandskousen", deed het in het begin van deze eeuw goed.

In zijn tijd werden, tijdens de oorlog van 19141918, de oude werktuigen van ijzer, zoals een vijzel en stampen, die missehien meer dan een eeuw in de woning hadden gestaan, verkocht.

Heel wat recepten van de ververij zijn bewaard gebleven, zoals: "Om rode Vlakken uit Zwart of geblauwd zwarte zijde te maken, neemt men Salnioniak Spiritus. Om de Blaauwkuijp te zetten: 1 liter Indigo, 2 liter Potasch, 2 liter Pastel, 5 Kop zemel, 1 liter Krap en Kalk".(Vroeger kleurde men de kleding veelal met indigo blauw).

Uit deze recepten blijkt, dat het blauwverven een hele kunst was en dat er veel grondstoffen voor moesten worden gebruikt. Men was uren bezig om het gewenste resultaat te bereiken.

In een verkoopcourant van november 1938 worden verschillende waren aangeprezen. Ondermeer "de 14 keer bekroonde wollen H-Deken van de fijnste zachte wol zooals die van het Texelsche rasschaap komt en van de fijne Zuid- en Noordhollandsche scheerwol. Iets heel aparts in wollen dekens, zooals trouwens al onze kwaliteiten; die kunt U nergens anders zoo goed en zwaar koopen".

Het was mogelijk je eigen wol op te sturen en deze door Hillebrands te laten bewerken. Verder biedt de courant nog aan: "babydekentjes, gestikte dekens, spreien, kapok bedstellen, wollen flanels en baai, reis- en autodekens, wollen paardedekens, sterke breigarens, ondergoederen, stoffen voor heerenkleeding, modestoffen voor damesmantelcostuums en vloerkleden".

Een vingerwijzing betreffende het bestellen van ondergoed en kousen luidt als volgt: "Voor de dikste Winterondergoederen wordt 6-draads garen besteld; voor de gewone Winterondergoederen 5- draads; voor niet te dikke Ondergoederen 4-draads garen. Voor dunne Dameskousen 4-draads heel dun zwart garen, ook wel 4-draads middenfijn en voor dikke sterke Vrouwen- en Manskousen gewoon 4- draads of 5-draads garen".

De prijzen hadden destijds een ander niveau dan de huidige. Zo kostte een H deken mt als opdruk een landschap met schapen, in de maten 200 x 240 f 19,50. Een tweepersoons zijden sprei was verkrijgbaar vanaf f 7,—. En een 'Tapis Belge' vloerkleed, 345 x 260 ongeveer f 37,50. Het breiloon van een Mansborstrok kwam op 85 cent. Het stomen van een overjas kostte f 1,— tot f 1,50. Terwijl het maakloon van een 2-persoons deken, met 3 kleuren doorwerkt, niet meer dan f 5,— bedroeg.

Tegenwoordig is in het pand een stomerij gevestigd.

Negentienzevenennegentig zal voor de firma Hillebrands een jaar worden om bij stil te staan. Dan zal het 200-jarig jubileum gevierd worden.

==Bronnen==
Bron(nen):